Program profilaktyczno - wychowawczy
Szkoły Podstawowej nr 1
im. Marynarki Wojennej RP
w Świnoujściu

1. Jesteśmy Szkołą Podstawową noszącą imię Marynarki Wojennej RP. 

Chcemy przygotować naszych wychowanków do trudnej żeglugi przez życie koncentrując nasze działania profilaktyczne i wychowawcze na indywidualizacji i socjalizacji poprzez realizację treści z następujących tematów:

• Wychowanie dla siebie.

• Wychowanie dla innych.

• Komunikowanie się.

• Wychowanie regionalne/morskie.

• Wychowanie dla Ojczyzny.

• Wychowanie dla świata.

• Życie bez nałogów.

• Zdrowy tryb życia.

• Postępowanie w sposób społecznie akceptowany.

• Poczucie bezpieczeństwa w szkole i poza nią.

2. W procesie profilaktyczno - wychowawczym akcentujemy podmiotowość ucznia, tworzymy sprzyjające  warunki do kształtowania i rozwoju jego umiejętności kreatywnych, osobowości, szanujemy indywidualizm wychowania, dbamy o rozwój jego samodzielności i odpowiedzialności, zapewniamy poczucie bezpieczeństwa i troszczymy się o zdrowy tryb życia.

Cele te chcemy osiągnięć poprzez indywidualizację programów profilaktyczno - wychowawczych dla poszczególnych klas.

3. Istotnym elementem programu profilaktyczno - wychowawczego naszej szkoły jest wychowanie morskie, które ma wspomagać rozwój osobowy dziecka i kształtować jego poczucie związku z regionem.

4. Wychowanie i profilaktyka  stanowi dla nas integralną jedność  z nauczaniem, a proces dydaktyczno-wychowawczy realizowany jest przez wszystkich nauczycieli za pośrednictwem:

• Wszystkich zajęć  edukacyjnych.

• Wszystkich zajęć  pozalekcyjnych i pozaszkolnych. 

5. Realizację założeń  programu, a w szczególnie wychowanie regionalne/ morskie wzbogacamy przez współpracę z instytucjami, organizacjami i innymi  środowiskami poza szkołą .

6. Główne cele pracy wychowawczej:

• Zapewnienie uczniom możliwości pełnego rozwoju intelektualnego i psychofizycznego z poszanowaniem ich godności, wolności światopoglądowej i wyznaniowej.

• Zapewnienie uczniom możliwości zdobycia wiedzy i umiejętności niezbędnych do ukończenia szkoły podstawowej.

• Kształtowanie osobowości ucznia:

• wspomaganie rozwoju fizycznego, intelektualnego i społeczno-  

emocjonalnego, 

• utrwalanie społecznie akceptowanych zachowań, 

• rozpoznawanie swoich i innych stanów emocjonalnych ,

• umiejętność dokonania rzetelnej samooceny,

• umiejętność właściwej, społecznie akceptowanej reakcji na negatywne emocje,

• budzenie i rozwijanie refleksyjnej i twórczej aktywności dziecka wobec własnej edukacji.

• Uczenie szacunku dla dobra wspólnego jako podstawy życia społecznego oraz przygotowanie do życia w rodzinie, w społeczności lokalnej i w państwie w duchu dziedzictwa kulturowego i postaw patriotycznych.

• Przestrzeganie zasad, norm i regulaminów szkolnych, zawartych  statucie i programie profilaktyczno – wychowawczym szkoły.

• Wspomaganie wszechstronnego rozwoju, rozbudzanie zainteresowań:

• udostępnienie szerokiej oferty kół zainteresowań i zajęć pozalekcyjnych oraz pozyskanie jak największej liczby uczniów do uczestnictwa w tych zajęciach,

• zorganizowanie pomocy materialnej poprzez współpracę z MOPR, pomoc finansową Szkolnej Komisji ds. pomocy materialnej oraz Urzędem Miasta Świnoujścia,

• nauka organizowania i racjonalnego wykorzystania wolnego czasu.

• propagowanie różnych form aktywności,

• realizacja pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole.

• Kształtowanie umiejętności interpersonalnych:

• kształtowanie takich umiejętności jak: asertywność, podejmowanie decyzji, nawiązywanie kontaktów,

• umiejętność rozróżniania zachowań asertywnych od agresywnych,

• rozwijanie poczucia własnej wartości,

• rozwijanie umiejętności radzenia sobie ze stresem,

• organizowanie zajęć integracyjnych.

• Wzmacnianie więzi uczniów z rodzicami:

• spotkania psychologa i pedagoga z rodzicami,

• udział rodziców w spotkaniach klasowych, wyjściach i wyjazdach edukacyjnych,

• kształtowanie umiejętności komunikacji interpersonalnej,

• kształtowanie u uczniów postawy dialogu, umiejętności słuchania innych i rozumienia ich poglądów,

7. Główne cele pracy profilaktycznej:

• Dostarczenie rzetelnej, obiektywnej wiedzy o zagrożeniach wynikających z uzależnień:

• przeprowadzenie warsztatów dla uczniów dotyczących zagrożeń wynikających z uzależnień,

• uświadomienie rodziców o zagrożeniu, objawach uzależnień i ich konsekwencjach; sposobach przeciwdziałania nałogom u dzieci i młodzieży,

• kształtowanie zachowań asertywnych i świadomych, chroniących przed popadaniem w nałogi, 

• kształtowanie świadomości na temat zagrożeń fizycznych i psychicznych, wynikających z zażywania dopalaczy,

• przewidywania skutków, jakie wynikają z używania środków psychoaktywnych dla siebie, rodziny innych grup społecznych,

• umiejętność odróżniania leków od narkotyków, świadome zażywanie medykamentów,

• radzenie sobie z presją rówieśników.

• Promowanie zdrowego stylu życia:

• rozwijanie aktywnej i odpowiedzialnej postawy wobec zdrowia własnego i innych ludzi,

• kształtowanie umiejętności rozpoznawania zagrożeń cywilizacyjnych i naturalnych,

• utrwalanie wśród uczniów wartości zachowań abstynenckich jako warunku utrzymywania wolności wyboru i decydowania o swoim zdrowiu i życiu,

• korzystanie ze społecznie akceptowanych form spędzania wolnego czasu,

• czynny udział w imprezach szkolnych, sportowych, charytatywnych,

• atrakcyjna organizacja własnego czasu wolnego, mająca na celu rozwój własnych zainteresowań i umiejętności.

• posiadanie prawidłowych nawyków higienicznych,

• świadomość roli seksualności w życiu człowieka,  odpowiedzialne korzystanie z niej,

• ochrona swojej intymności, szacunek do własnego ciała i ciała innej osoby.

• Poczucie bezpieczeństwa w szkole i poza jej murami:

• wprowadzanie i przestrzeganie noszenia mundurków szkolnych,

• zakaz opuszczania terenu szkoły podczas lekcji,

• monitoring w szkole,

• bezpieczeństwo w drodze do i ze szkoły:

- zapoznanie uczniów z podstawowymi zasadami ruchu drogowego,

- uświadomienie niebezpieczeństw, grożących podczas drogi do i ze szkoły,

• utrwalenie numerów telefonów do Policji, Straży Pożarnej, Pogotowia Ratunkowego, 

• bezpieczne zabawy w czasie ferii zimowych oraz wakacji,

• bezpieczna zabawa w szkole i poza szkołą,

• bezpieczeństwo w Internecie, 

• pedagogizacja rodziców - z kim i w jaki sposób moje dziecko spędza wolny czas,

• bezpieczne korzystanie z informacji, mediów, Internetu,

• wiedza o tym, jak należy się zachować w sytuacjach zagrożenia,

• pomoc innym w sytuacjach zagrożenia,

• unikanie miejsc i sytuacji podczas przerw i  po lekcjach, gdzie można być narażonym na niebezpieczeństwo,

• Pojęcie demoralizacji i przestępczości nieletnich

• Uświadomienie uczniom konsekwencji: 

• Naruszania zasad współżycia społecznego. 

• Popełnienia czynu karalnego.

• Udziału w grupach przestępczych.

• Systematycznego uchylania się od obowiązku szkolnego.

• Cyberprzemocy.

• Nawiązanie współpracy  ze specjalistami:

• nawiązanie kontaktu ze specjalistami różnych ośrodków w zakresie profilaktyki i pomocy osobom uzależnionym,

• upowszechnienie informacji o ośrodkach wsparcia dla potrzebujących pomocy,

•  pomoc materialna dla uczniów w trudnej sytuacji bytowej i losowej: wyprawka szkolna, stypendium szkolne, rządowy program wsparcia dla ucznia romskiego, akcja „Świąteczna paczka”,

• stała ekspozycja adresów i numerów telefonu ośrodków wsparcia, terapii na tablicy informacyjnej.

• Realizacja programów proponowanych przez Urząd Miasta, MOPR, Policję - programy prewencyjne, profilaktyczne, prozdrowotne (w zależności od proponowanego programu na dany rok szkolny np. „Bezpieczna szkoła”, „Zachowaj trzeźwy umysł”, „Nie pal przy mnie proszę”, „Kiedy złość zamienia się w przemoc”, „Gryfuś”).

8.1 Szkoła objęta jest monitoringiem wizyjnym, który m. in. ma na celu:

1. promowanie zachowań prospołecznych,

2. eliminowanie zachowań niepożądanych.

8.2.Wykorzystanie monitoringu służy do:

1. rozwiązywania trudnych sytuacji profilaktyczno - wychowawczych,

2. poglądowo do wskazywania pozytywnych zachowań (z zachowaniem anonimowości ucznia na nagraniu). 

I ETAP EDUKACYJNY

Tematy zawarte w programie wychowawczym szkoły w I etapie edukacyjnym realizujemy w ciągu trzech lat, skupiając zadania i treści wokół zagadnień:

• Ja i moja rodzina.

• Ja i moja szkoła.

• Moja miejscowość, mój region, mój kraj.

• Bezpieczeństwo w szkole i poza jej murami.

• Zdrowy tryb życia.

• Bajkowe wychowanie.

Zadania i treści:

1. Odkrywanie własnej inności i indywidualności.

2. Rozwijanie dbałości o własny wygląd i zdrowie.

3. Budzenie zainteresowań osobistych. Odkrywanie uzdolnień , możliwości,

własnej wartości i godności.

4. Umiejętność rozpoznawania własnych mocnych i słabych stron.

5. Wyposażenie w pozytywne motywacje do podejmowania trudnych zadań .

6. Budowanie właściwego stosunku do pozytywnych i negatywnych emocji.

7. Dostrzeganie, rozumienie i uznawanie własnych potrzeb, swojej

niezależności.

8. Dostrzeganie i rozumienie związków z innymi ludźmi, granic własnych

możliwości i wolności.

9. Kształtowanie świadomości przynależności do rodziny, klasy, szkoły,

społeczeństwa.

10.Tworzenie właściwych relacji z otoczeniem.

11.Rozwijanie umiejętności skutecznego i akceptowanego komunikowania się ,

wyrażania myśli i emocji.

12.Rozwijanie zainteresowań , umiejętności organizacji uczenia się , zamiłowania do poszukiwania prawdy.

13.Rozwijanie kreatywnej postawy wobec rzeczywistości.

14.Rozwijanie sprawności i samodzielności życiowej.

15.Branie odpowiedzialności za własne wybory, naukę , rozwój. Wspomaganie ucznia w procesie uczenia się.

16.Nazwa szkoły, jej patron, sztandar, odpowiedzialność za dobre imię szkoły.

17.Współuczestniczenie w tworzeniu regulaminu klasowego.

18.Współuczestnictwo w dbałości o sale lekcyjne .

19.Szkolne święta, obyczaje, zwyczaje związane z patronem szkoły.

20.Poznanie elementów historii i kultury miasta i regionu oraz współudział

w życiu społeczno-kulturalnym środowiska lokalnego; uświadomienie morskiego charakteru miasta.

21. Uczestnictwo w działaniach kształtujących dbałość o najbliższe środowiska przyrodnicze. 

22.Budzenie uczuć patriotycznych przez rozwijanie podstawowej wiedzy o

symbolach kraju, symbolach narodowych, historii Polski i jej miejscu

w świecie.

23. Poczucie bezpieczeństwa w szkole i poza jej murami.

24. Poznanie zasad zdrowego i higienicznego trybu życia.

25. Uczenie właściwych postaw prospołecznych, wykorzystując do tego celu bajki terapeutyczne (bajkoterapia).

II ETAP EDUKACYJNY

Zadania i treści przypisane II etapowi edukacyjnemu realizowane są w ciągu pięciu lat nauki poprzez włączenie ich do programów wychowawczych klas. Niektóre zadania i treści posiadają wskazania do realizacji na określonym

poziomie edukacyjnym.

WYCHOWANIE DLA SIEBIE

1. Budowanie i utrwalanie poczucia własnej wartości (imię, rodzina, zainteresowania, hobby, hierarchia wartości).

2. Rozpoznawanie własnych mocnych i słabych stron, zalet, wad, możliwości i ograniczeń.

3. Kształcenie umiejętności  radzenia sobie w sytuacjach nowych i trudnych.

4. Branie odpowiedzialności za swoje wybory i rozwój.

5. Kształcenie umiejętności uczenia się  - rozwijanie pamięci, koncentracji uwagi, motywacji, zainteresowań i zdolności.

6. Rozumienie i szanowanie własnej autonomii i wolności w związku z szanowaniem niezależności i wolności innych.

7. Wykorzystanie preferencji czytelniczych, sportowych, muzycznych do kształtowania umiejętności wyboru wartościowych form organizacji czasu wolnego.

8. Rozwijanie sprawności i samodzielności życiowej.

9. Rozwijanie umiejętności poszukiwania informacji w postawie otwartej i krytycznej jednocześnie.

10. Rozwijanie dbałości o własny wygląd i zdrowie.

11.Utrwalanie zasad kultury osobistej:

• Poprawne zachowanie w miejscach publicznych.

• Kultura zachowania podczas uroczystości.

• Kultura spożywania posiłków.

12.Przygotowanie do samorządności:

• Rozbudzenie i pogłębienie wiadomości przynależności do społeczności Szkolnej.

• Uczestnictwo w procedurze wyborczej do samorządu szkolnego.

• Odpowiedzialność za innych.

• Planowanie pracy i kierowanie pracą innych.

• Współudział w kierowaniu szkołą.

• Zdobywanie wiedzy na temat samorządności.

13. Prowadzenie zdrowego trybu życia.

14. Świadomość zagrożeń płynących z Internetu (cyberprzemoc).

15. Skutki uzależnień (od dopalaczy, alkoholu, narkotyków, środków audiowizualnych itp.).

16.Poczucie bezpieczeństwa w szkole i poza jej murami.

17.Kształtowanie poczucia własnej tożsamości i indywidualności.

18.Szacunek dla własnej i cudzej seksualności. 

WYCHOWANIE DLA INNYCH

1. Wzmacnianie integracji grupy i poczucia przynależności do niej, rozwijanie umiejętności współdziałania i stosowania norm współżycia.

2. Ustalanie regulaminu klasy – zasady, normy, hierarchia.

3. Poznanie sposobów rozwiązywania konfliktów w grupie: ćwiczenia w świadomym ich stosowaniu. Nauka negocjacji.

4. Wzmacnianie przekonania o wartości: koleżeństwa i przyjaźni, wzajemnego szacunku, udzielania sobie pomocy, współpracy, empatii.

5. Kształtowanie i wzmacnianie postawy tolerancji (z uwzględnieniem różnic intelektualnych uczniów, ich światopoglądu, statusu materialnego).

6. Zdobywanie i doskonalenie umiejętności praktycznych, przydatnych w życiu.

7. Bezpieczne poruszanie się po mieście, korzystanie ze środków komunikacji, przewodników, map. Umożliwienie zdobycia karty rowerowej.

8. Zdobywanie umiejętności turystycznych, poruszanie się po mieście i poza miastem (np. klasowa wycieczka rowerowa).

9. Zdobycie karty rowerowej.

10. Zdobycie i doskonalenie umiejętności pływackich.

11.Pogłębienie wiedzy i refleksji na temat pozytywnych i negatywnych oddziaływań grupy rówieśniczej, rozwijanie umiejętności dokonywania właściwych wyborów.

12. Kształtowanie postaw prospołecznych – umiejętność rozpoznawania własnych i cudzych stanów emocjonalnych, radzenie sobie w sytuacjach trudnych i konfliktowych, szacunek dla odmienności fizycznej i poglądowej, znajomość ogólnych zasad komunikacji, przestrzeganie zasad, norm i regulaminów.

KOMUNIKOWANIE SIĘ

1. Doskonalenie i utrwalanie umiejętności skutecznego i akceptowanego komunikowania się oraz wyrażania swoich myśli, odczuć i emocji.

2. Ćwiczenia w stosowaniu podstawowych zasad komunikacji międzyludzkich:

• Nauka aktywnego słuchania.

• Uwrażliwienie na istnienie barier komunikacyjnych.

• Rozpoznawanie, nazywanie własnych uczuć.

3. Poznanie i stosowanie sposobów przełamywania barier komunikacyjnych

(doskonalenie aktywnego słuchania, udział w rozmowie, rozwijanie umiejętności nazywania własnych uczuć i akceptowanego sposobu wyrażania swoich emocji).

4. Ćwiczenia zachowań asertywnych w różnych sytuacjach społecznych: 

• Nabywanie umiejętności odmawiania.

5. Wyrobienie przekonania o zaletach i wartościach poprawnego komunikowania się w każdej grupie społecznej.

WYCHOWANIE REGIONALNE

1. Ogólna charakterystyka geograficzna i kulturowa regionu.

2. Elementy historii regionu i jej związek z historią i tradycją własnej rodziny.

3. Wykorzystanie funkcji poznawczych Muzeum Rybołówstwa Morskiego i księgozbioru Biblioteki Miejskiej.

4. Lokalne i regionalne tradycje, święta, obyczaje i zwyczaje – z uwzględnieniem wpływów kulturowych ludności napływowej po II wojnie światowej (domowe zwyczaje, muzyka, język, potrawy) oraz kultury morskiej.

5. Historia Flotylli Obrony Wybrzeża w naszym mieście.

6. Szkolne święta, obyczaje, zwyczaje związane z patronem Marynarką Wojenną RP.

7. Miejscowe podania o regionie i mieście.

8. Rozwój postaw patriotycznych związanych z tożsamością kultury regionalnej.

9.Konkurs plastyczny – Moje ulubione miejsce w mieście.

10.Poszukiwanie korzeni, kształcenie świadomości własnego pochodzenia – związki rodzinne z regionem.

11.Historia mojej miejscowości.

12.Praca ludzi związanych z morzem.

13.Lokalne miejsca tradycji i kultury narodowej.

14. Turystyczny charakter miasta Świnoujścia..

15. Poznanie gospodarczej i społecznej funkcji miasta (wykorzystanie możliwości i pomocy rodziców).

16.Sztuka ludowa, folklor, tradycje morskie, rzemiosło ludzi morza.

17.Charakterystyka krajobrazu Pomorza Zachodniego.

WYCHOWANIE DLA OJCZYZNY

1. Poznanie historii i tradycji naszego narodu, budzenie poczucie świadomości narodowej.

2. Pogłębianie uczuć patriotycznych poprzez utrwalanie wiadomości o symbolach narodowych, historii hymnu polskiego, jego znaczenia i sposobu zachowania wobec jego odbioru.

3. Walory turystyczno-krajoznawcze Polski.

4. Zagrożenia środowiska przyrodniczego i jego ochrona.

5. Rozbudzanie poczucia dumy narodowej poprzez wyjazdy poświęcone poznaniu źródeł powstania państwa polskiego. 

6. Poznanie różnorodnych legend związanych z korzeniami państwowości Polskiej.

7. Poznanie sylwetek Polaków będących autorytetami na przestrzeni wieków – prezentacje uczniów.

8. Być patriotą – dawniej i dzisiaj (problem tożsamości narodowej, znaczenie pojęcia, przejawy patriotyzmu, duma narodowa).

9. Poznanie przedstawień teatralnych polskich twórców lub związanych z tradycją narodową.

10. Polska państwem morskim – znaczenie polityczne i gospodarcze.

WYCHOWANIE DLA ŚWIATA

1. Poznanie ciekawych miejsc na świecie (filmy, prezentacje multimedialne, zdjęcia, pamiątki).

2. Zainteresowanie obyczajami różnych narodów (obyczaje, tradycje rodzinne związane z kulturą różnych narodów).

3. Praktyczne włączenie w aktualne wydarzenia na świecie poprzez np. akcje charytatywne, korespondencje, uczestnictwo w konkursach międzynarodowych.

4. Polska w Unii Europejskiej.

5. Poznanie najbliższego sąsiada zagranicznego.

6. Poszukiwanie naszego miejsca w kulturze europejskiej.

Uwagi końcowe:

1. Za realizację programu odpowiedzialni są wychowawcy klas, nauczyciele przedmiotów, pedagog szkolny i inni pedagogiczni pracownicy szkoły ze sobą współpracujący.

2. Nauczyciele przedmiotów zobowiązani są do wykorzystania treści programowych do realizacji programu wychowawczego.

3. Realizacja zadań wychowawczych przebiega przy współpracy z rodzicami.

4. Program ma charakter ewaluacyjny (ewaluacji dokonuje zespół wychowawczy).

5. Nadzór nad realizacją programu sprawuje dyrektor szkoły.

6. Procedury postępowania w przypadku naruszenia norm i zasad, ujętych w szkolnym programie profilaktyczno – wychowawczym zostały uwzględnione w statucie szkoły.

Zatwierdzony do realizacji przez Radę Pedagogiczną 1.09.2017 r.